Het beste dopamine supplement vinden? Hier moet je op letten.
|
|
Tijd om te lezen 6 min
Dopamine is het stofje dat je motiveert om in actie te komen, doelen te bereiken en plezier te ervaren. Merk je dat je minder motivatie hebt, sneller prikkelbaar bent of minder energie voelt? Dan kan je dopamine uit balans zijn.
Gelukkig is je dopaminesysteem flexibel. Met een paar simpele aanpassingen in je voeding en leefstijl, met eventueel een aanvulling van supplementen, kun je je dopamine weer in balans brengen.
In dit artikel leg ik uit wat dopamine precies is, hoe je zelf je dopamine op peil kunt houden en welke supplementen daarbij kunnen helpen.
Dopamine is een neurotransmitter die belangrijk is voor motivatie en beweging. Het wordt aangemaakt uit fenylalanine via tyrosine en L-DOPA, met hulp van vitamine B6.
Supplementen kunnen tyrosine, L-DOPA (uit Mucuna pruriens) en ondersteunende vitamines bevatten, en helpen de bloed-hersenbarrière te passeren.
Aanbevolen Mucuna pruriens-merken : Natuurlijk Presteren, Vitakruid (25% L-DOPA) en Mattisson (20% L-DOPA). Wees voorzichtig bij zwangerschap of gebruik van medicatie.
Inhoudsopgave
Wat is dopamine? Hoe maakt je lichaam dopamine aan? Hoe werken dopamine supplementen? Soorten dopamine supplementen Individuele supplementen Samengestelde dopamine boosters De 3 beste dopamine supplementen met Mucana puriens 1. Mucuna pruriens (XX% L-DOPA) - Natuurlijk Presteren 2. Mucuna pruriens (25% L-DOPA)- Vitakruid 3. Mucuna Pruriens (20% L-DOPA) - Mattisson Wat zijn de voordelen van Mucuna puriens? Dopamine zit ook in je voeding Het effect van stimulerende middelen op dopamine Wie beter geen Mucuna pruriens kan gebruiken
Wat is dopamine?
Dopamine is een neurotransmitter, een stofje dat signalen doorgeeft tussen hersencellen. Het heeft twee belangrijke rollen:
- Motivator en beloning - Dopamine geeft je een fijn gevoel als je iets bereikt, motiveert je en helpt je door te zetten
- Essentieel voor beweging - Het zorgt dat hersengebieden met elkaar communiceren om je spieren aan te sturen. Problemen met dopamine kunnen dan ook leiden tot bewegingsstoornissen, zoals bij Parkinson bijvoorbeeld.
Stress, slaaptekort of een slecht eetpatroon kunnen je dopamineproductie uit balans brengen:
- Te weinig dopamine merk je aan minder motivatie, concentratieproblemen, vermoeidheid en minder plezier
- Te veel dopamine kan juist overprikkeling, impulsiviteit, rusteloosheid of zelfs hallucinaties veroorzaken
Goed om te weten: Ook erfelijke factoren en ziektes zoals Parkinson beïnvloeden de dopamine balans, maar die situaties vragen een bredere aanpak dan voeding en supplementen. Wil je hier meer over weten? Bespreek dit dan met je arts of een deskundige.
Hoe maakt je lichaam dopamine aan?
Dopamine wordt in je lichaam gemaakt uit bouwstenen die je via voeding binnenkrijgt.
- Het begint met het aminozuur fenylalanine, dat in je lichaam wordt omgezet in tyrosine, ook een aminozuur
- Vervolgens zet je lichaam tyrosine om in L-DOPA, dat weer verandert in dopamine
- Voor deze omzettingen zijn vitamines zoals vitamine B6 belangrijk, omdat ze enzymen activeren die dit proces mogelijk maken
Hoe werken dopamine supplementen?
Dopamine zelf kun je niet als supplement innemen, omdat het niet door de bloed-hersenbarrière kan, een soort beschermlaag die je hersenen veilig houdt.
Daarom bevatten dopamine supplementen meestal ingrediënten die de aanmaak van dopamine ondersteunen zoals tyrosine, L-DOPA (uit Mucuna pruriens) en ondersteunende vitamines en mineralen.
Deze stoffen kunnen namelijk wel worden opgenomen en zo indirect bijdragen aan de dopamineproductie.
Soorten dopamine supplementen
Ben je benieuwd naar dopamine supplementen? Dan is het goed om te weten dat er twee hoofdvormen zijn:
Individuele supplementen
Deze supplementen bevatten een actief ingrediënt dat direct of indirect invloed heeft op dopamine. De dosering is vaak hoger dan bij combinatie supplementen.
- Meestal is dat Mucuna pruriens, een natuurlijke bron van levodopa (L-DOPA), de directe voorloper van dopamine. Dit extract wordt gewonnen uit de zaden van de Fluweelboon, die van nature heel rijk zijn aan levodopa.
- Andere voorbeelden zijn losse vormen van L-tyrosine of fenylalanine, aminozuren, ofwel: De bouwstenen van eiwitten. Je lichaam gebruikt deze stoffen om zelf dopamine te maken.
Samengestelde dopamine boosters
Combinatie supplementen bevatten vaak meerdere ingrediënten in lagere concentraties , elk met een ondersteunende rol, zoals aminozuren, vitamines en kruiden in één formule. Ook hier vind je vaak het Mucuna pruriens extract in terug.
Deze mix is ontworpen om het dopaminesysteem op meerdere manieren te ondersteunen, dus zowel de productie als de werking van dopamine.
Tip: Ideaal als je merkt dat je niet alleen minder motivatie hebt, maar ook vermoeid bent, moeite hebt met concentreren en stress hebt.
Wat zijn de voordelen van Mucuna puriens?
Mucuna pruriens (fluweelboon) heeft een lange geschiedenis in de Ayurvedische geneeskunde, een traditionele Indiase geneeswijze van duizenden jaren oud. De zaden bevatten van nature L-DOPA, een stof die in het lichaam wordt omgezet in dopamine.
In Ayurveda worden extracten van deze zaden gebruikt vanwege hun mogelijke voordelen, zoals:
- Kan bijdragen aan een gezonde balans van het zenuwstelsel.*
- Kan het libido ondersteunen.*
- Kan een positieve invloed hebben op het geheugen.*
Let op: (*) De genoemde gezondheidsclaims zijn in afwachting van goedkeuring door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) en zijn gebaseerd op traditioneel gebruik en voorlopige studies. Er is onvoldoende wetenschappelijk bewijs om deze claims te bevestigen.
Dopamine zit ook in je voeding
Ik vertelde eerder dat je lichaam bepaalde aminozuren nodig heeft om L-DOPA te maken, wat vervolgens wordt omgezet in dopamine. Deze aminozuren, tyrosine en fenylalanine, zitten in eiwitrijke voedingsmiddelen.
Dus door regelmatig eiwitrijke voeding te eten, krijg je deze stoffen vanzelf binnen en kun je op die manier makkelijk zelf ook aan je dopamine balans werken.
Voorbeelden van voeding rijk aan tyrosine en fenylalanine:
- Vis
- Kip en kalkoen
- Rundvlees en varkensvlees
- Eieren
- Harde kazen zoals Parmezaan
- Melk, yoghurt en kwark
- Avocado’s
- Noten, zaden en pitten
- Peulvruchten
Goed om te weten: Onderzoek toont aan dat extra tyrosine vooral helpt om je dopamineproductie te ondersteunen tijdens stressvolle situaties of als je hersenen veel moeten presteren (1) (2).
Het effect van stimulerende middelen op dopamine
Stimulerende middelen kunnen namelijk je dopamine balans ontregelen. Dus dat wil je liever voorkomen.
Nu denk je misschien dat een kopje koffie juist helpt als je niet van de bank af kunt komen. Dat dacht ik ook. Maar het werkt anders:
Hoewel alcohol, nicotine, drugs en suiker tijdelijk je dopamine verhogen, zorgen ze op de lange termijn juist voor verstoringen in je dopamineproductie en werking. En dat kan leiden tot verslavingsgedrag:
- Alcohol - Verhoogt in het begin je dopamine, wat zorgt voor een prettig gevoel. Maar bij langdurig gebruik raakt je dopaminesysteem uitgeput en raakt de natuurlijke balans verstoord, waardoor je steeds meer nodig hebt om hetzelfde effect te voelen. Dit draagt bij aan verslavingsgedrag. (3)
- Nicotine - Roken stimuleert de afgifte van dopamine en geeft daardoor een snelle beloning. Door deze constante stimulatie past je brein zich aan, waardoor je steeds meer nicotine nodig hebt. Dit maakt nicotine zowel verslavend als schadelijk. (4)
- Drugs zoals cocaïne en amfetaminen - Zorgen voor enorme dopamine pieken, veel hoger dan normaal. Dit verstoort je beloningssysteem, waardoor je zonder die drugs minder plezier en motivatie voelt. Na gebruik neemt de dopamine afgifte af en werken de receptoren minder goed, wat verslaving en een verstoord beloningssysteem versterkt. (5)
- Suiker - Stimuleert dopamine, vergelijkbaar met drugs, vooral bij overmatig en herhaald gebruik. Dit kan leiden tot een blijvende verhoogde dopamine afgifte en verminderde gevoeligheid voor natuurlijke beloningen, wat het risico op afhankelijkheid vergroot. (6)
Kortom:: Stimulerende middelen zorgen ervoor dat je brein steeds meer nodig heeft voor hetzelfde effect, wat kan leiden tot verslaving en minder plezier in natuurlijke beloningen. Het is dus beter om deze middelen te vermijden voor een gezonde dopamine balans.
Wie beter geen Mucuna pruriens kan gebruiken
Het RIVM heeft een waarschuwing gedeeld, omdat er nog niet genoeg wetenschappelijk onderzoek is om te weten wat een veilige dosis is.
Daarmee is dus niet gezegd dat het kwaad kan, maar alleen dat het verstandig is in bepaalde situaties voorzichtig te zijn. (7)
Zij adviseren om Mucuna pruriens niet te gebruiken als:
- Je zwanger bent of borstvoeding geeft
- Lever- of nierproblemen hebt
- Je medicijnen slikt, want Mucuna pruriens kan daar invloed op hebben
Verder is het natuurlijk altijd goed om op te letten hoe je reageert en met lage doseringen te beginnen.
Ebrina van der Bijl
Ebrina is voedingsdeskundige met een diepe toewijding aan gezonde voeding en een duurzame levensstijl, gevestigd in het prachtige Portugal. Haar passie voor natuurlijke en biologische producten vormt de kern van haar werk. Met een achtergrond in Voeding & Diëtetiek en ervaring in productontwikkeling en tekstschrijven, vertaalt ze complexe wetenschappelijke informatie naar praktische adviezen voor een gebalanceerde levensstijl.
Gebruikte bronnen
- Jongkees, B. J., Hommel, B., Kühn, S., & Colzato, L. S. (2015b). Effect of tyrosine supplementation on clinical and healthy populations under stress or cognitive demands—A review. Journal Of Psychiatric Research, 70, 50–57. https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2015.08.014
- Hase, A., Jung, S. E., & Rot, M. A. H. (2015). Behavioral and cognitive effects of tyrosine intake in healthy human adults. Pharmacology Biochemistry And Behavior, 133, 1–6. https://doi.org/10.1016/j.pbb.2015.03.008
- Kania, A., Porco, N., & Caravaggio, F. (2024). Measuring Alcohol‐Induced striatal dopamine release in healthy humans with [11C]‐Raclopride: A Meta‐Analysis. Synapse, 79(1). https://doi.org/10.1002/syn.70007
- Kim, K., & Picciotto, M. R. (2023). Nicotine addiction: More than just dopamine. Current Opinion in Neurobiology, 83, 102797. https://doi.org/10.1016/j.conb.2023.102797
- Ashok, A. H., Mizuno, Y., Volkow, N. D., & Howes, O. D. (2017). Association of Stimulant Use With Dopaminergic Alterations in Users of Cocaine, Amphetamine, or Methamphetamine. JAMA Psychiatry, 74(5), 511. https://doi.org/10.1001/jamapsychiatry.2017.0135
- Rada, P., Avena, N., & Hoebel, B. (2005). Daily bingeing on sugar repeatedly releases dopamine in the accumbens shell. Neuroscience, 134(3), 737–744. https://doi.org/10.1016/j.neuroscience.2005.04.043
- RIVM: wees voorzichtig met het gebruik van voedingssupplementen met Mucuna pruriens. (z.d.). RIVM. https://www.rivm.nl/nieuws/rivm-wees-voorzichtig-met-gebruik-van-voedingssupplementen-met-mucuna-pruriens
