
Cholesterol verlagen met voeding? Zo pak je het aan
|
|
Tijd om te lezen 10 min
|
|
Tijd om te lezen 10 min
Lange tijd kregen eieren, kaas en andere producten de schuld van een te hoog cholesterol. Tegenwoordig weten we beter: Het draait vooral om het soort vetten dat je eet, niet om het cholesterol in je voeding.
De sleutel zit in de juiste balans tussen LDL, HDL en triglyceriden, want die balans bepaalt je risico op hart- en vaatziekten. Hoe lager je LDL en triglyceriden, hoe beter, terwijl een hoger HDL juist gunstig wordt gezien. (1)
Gelukkig kun je die balans zelf positief beïnvloeden met slimme voedingskeuzes. Samen met andere goede gewoontes, zoals regelmatig bewegen en ontspanning, draagt dit bij aan een gezond cholesterol.
In dit artikel lees je alles over cholesterolverlagende voeding, met praktische tips om het meteen uit te proberen.
Je cholesterol verlagen begint met voeding: kies oplosbare vezels, gezonde vetten, omega-3 en beperk transvetten en toegevoegde suikers voor een betere vetbalans in je bloed.
Leefstijlveranderingen zoals regelmatig bewegen, voldoende slaap, ontspanning en stoppen met roken ondersteunen actief een gezond cholesterolprofiel en verlagen het risico op hartziekten..
Extra hulp komt van natuurlijke supplementen zoals rode gistrijst of algenolie; deze kunnen samen met voeding en leefstijl een positief effect hebben op je cholesterolwaarden.
Wil je je cholesterol op een natuurlijke manier verlagen?
Deze zes voedingsadviezen zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en passen in een gezonde leefstijl:
Oplosbare vezels zijn een eenvoudige en natuurlijke manier om je LDL-cholesterol ("slecht" cholesterol) te verlagen. Ze werken als een spons in je darmen: Ze binden cholesterol en helpen het uit je lichaam te verwijderen.
Vooral bètaglucanen uit haver en gerst zijn effectief en kunnen het bloedcholesterol verlagen.
Wel is het daarvoor belangrijk dat je dagelijkse minimaal 3 gram bètaglucanen tot je neemt, wat je haalt met een kom havermout (ca. 40 g) of een portie gekookte gerst (ca. 100 g). (2)
Peulvruchten (zoals linzen, kikkererwten en zwarte bonen) en fruit zoals appels, citrusvruchten en bessen leveren ook oplosbare vezels, zoals pectine, die je cholesterolprofiel kunnen ondersteunen. (3)
Het is in onderzoek aangetoond dat het vervangen van verzadigde vetten in de voeding het bloedcholesterol helpt verlagen.
Kies daarom in de keuken zoveel mogelijk voor vloeibare oliën zoals olijfolie of koolzaadolie en eet regelmatig noten, zaden en avocado. Deze bevatten onverzadigde vetten.
Vermijd anderzijds juist harde vetten die rijk zijn aan palmitinezuur en myristinezuur, zoals palmolie (vaak verstopt in koek, gebak en snacks), volvette kaas, boter en vet vlees. Deze soorten verzadigd vet zijn namelijk het meest ongunstig voor je cholesterol.
Wil je toch iets met verzadigd vet eten? Dan is stearinezuur, dat je bijvoorbeeld vindt in pure chocolade of cacaoboter , een relatief neutrale keuze. (4)
Zalm, makreel of haring zijn rijk aan omega-3-vetzuren, waaronder EPA en DHA. Deze vetzuren dragen bij tot de instandhouding van normale triglyceridengehalten in het bloed bij een dagelijkse inname van 2 gram EPA en DHA. (5) (6)
Het advies van twee porties vette vis per week is een prima basis, maar vaak niet genoeg voor het specifieke effect op triglyceriden.
Daarom kiezen veel mensen voor een omega-3 supplement. Dat kan visolie zijn, maar er bestaat ook algenolie: Een plantaardige bron van DHA en EPA, geschikt voor wie geen vis eet of de smaak niet prettig vindt.
Alfa-linoleenzuur (ALA), een plantaardig omega-3-vetzuur, draagt bij tot de instandhouding van normale cholesterolgehalten in het bloed bij een dagelijkse inname van 2 gram. (7) (8)
Dit haal je makkelijk uit:
Let op: Heel lijnzaad wordt slecht verteerd, dus gebruik gemalen of gebroken lijnzaad, of kies voor lijnzaadolie.
Eet dagelijks 30–50 gram ongezouten, ongebrande noten, bijvoorbeeld walnoten (ca. 30 g) of pistachenoten (ca. 50 g).
Walnoten (30 g per dag) dragen bij aan de verbetering van de elasticiteit van de bloedvaten, wat goed is voor je hartgezondheid.
Maar ook pistachenoten en andere noten zijn uitgebreid onderzocht in relatie tot cholesterolgehalten in het bloed. (11)
Transvetten (zoals in gefrituurde snacks of industrieel gebak) worden door experts gelinkt aan een verhoogd risico op hartproblemen, omdat ze je cholesterol balans kunnen verstoren. (12)
Ook een hoge inname van toegevoegde suikers en suikerhoudende dranken kan leiden tot hogere triglyceriden, wat je cholesterolprofiel (balans tussen HDL, LDL en triglyceriden) beïnvloedt. (13)
Kies daarom liever voor water, thee of koffie zonder suiker, en snack op fruit, noten of volkoren producten, die je cholesterol kunnen ondersteunen.
Gezonde voeding is zonder twijfel een belangrijke basis voor je cholesterol, maar het is niet het hele verhaal. Ook leefstijl speelt een rol: Van hoeveel je beweegt tot hoe je omgaat met stress en ontspanning.
Hieronder lees je zes gewoontes waarvan onderzoeken laten zien dat ze gunstig kunnen uitpakken voor je cholesterolwaarden.
Onderzoek laat zien dat vasten met tussenpozen (intermittent fasting) kan leiden tot lagere LDL-waarden en triglyceriden. Soms wordt ook een lichte stijging van HDL (“goede cholesterol”) gezien, al is dit effect minder consistent. (14)
Dit effect verschilt natuurlijk per persoon en methode. Ook is het niet voor iedereen geschikt. Mensen met diabetes, een laag gewicht of een eetstoornis, en mensen die medicijnen gebruiken, moeten altijd eerst overleggen met een arts.
Goed om te weten: Een veelgebruikte methode is het 16:8-schema: Je eet binnen een periode van 8 uur (bijvoorbeeld tussen 11.00 en 19.00 uur) en vast de overige 16 uur.
Onderzoeken laten zien dat mensen die regelmatig bewegen vaak een iets hogere HDL hebben en in sommige gevallen ook lagere triglyceriden. Bovendien lijken de LDL-deeltjes door activiteit kleiner te worden en daardoor mogelijk minder schadelijk.
Tip: Probeer minimaal 150 minuten per week matig intensief te bewegen, bijvoorbeeld door drie keer per week een half uur stevig te wandelen of te fietsen. Heb je nog wat extra tijd? Voeg dan twee korte sessies krachttraining toe, zoals oefeningen met gewichten of je eigen lichaamsgewicht, voor extra voordeel. (15)
Wist je dat stresshormonen zoals cortisol invloed hebben op je vetstofwisseling? Als je vaak stress ervaart, kan dat samenhangen met hogere cholesterol- en triglyceridenwaarden.
Onderzoek laat zien dat ontspanningstechnieken zoals meditatie en yoga juist met gunstigere waarden in verband worden gebracht. (16)
Tip: Doe dagelijks een korte ontspanning routine van 10–20 minuten in te bouwen, bijvoorbeeld een ademhalingsmeditatie, mindfulness-sessie of rustige yogaflow. Zo geef je je lichaam de kans om in een ontspanningsmodus te komen, wat samenhangt met een gezondere balans in je bloedvetten.
Te weinig slapen maakt niemand vrolijk, maar je bloedvetten zijn er ook niet blij mee.
Uit onderzoek blijkt dat vooral te kort, maar ook heel lang slapen vaker samenhangt met minder gunstige waarden, zoals lager HDL of hogere triglyceriden. (17)
Tip: Zorg voor een vast ritme en mik op 7 tot 9 uur kwalitatieve slaap per nacht.
Roken en gezonde bloedvetten gaan niet samen. Studies laten zien dat rokers gemiddeld hogere triglyceriden en een lager HDL hebben. (18)
Goed om te weten: Zodra je stopt, zie je vaak het omgekeerde gebeuren en kan je HDL juist weer stijgen. Nog een reden dus om die sigaret definitief te laten liggen. .
Bij mensen met overgewicht hangt afvallen duidelijk samen met gunstiger bloedvetten: LDL en triglyceriden gaan meestal omlaag en HDL kan wat stijgen. (19)
Goed om te weten: Hoe duurzamer je je gewicht weet te verlagen, hoe sterker dit effect doorgaans is.
Wil je naast cholesterolverlagende voeding en gezonde leefstijl veranderingen nog een stap verder gaan? Dan kan je ook een natuurlijk supplement proberen.
Cholesterol Premium is daarbij een goede ondersteuning. Dit natuurlijke middel bevat o.a. knoflook-extract en Rode gistrijst in een veilige dosering.