Inositol, Myo-Inositol en D-chiro-Inositol (DCI): Wat is het en wat doet het?

Geschreven door: Ebrina van der Bijl

Gepubliceerd op: December 16, 2024

Leesduur: 10 min

Heb je weleens gehoord van inositol? Het is vooral onder vrouwen bekend.

Veel vrouwen gebruiken myo-inositol en D-chiro-inositol namelijk ter ondersteuning van hun hormonale balans.

Maar wat weten we eigenlijk van deze stof? Wat is het precies en waar is het goed voor? Ik dook voor dit artikel dieper in op de wetenschappelijk bewezen effecten van inositol.

Benieuwd wat ik vond? Lees dan verder.

Inositol is een pseudo‑vitamine suikeralcohol; myo‑ en D‑chiro‑vormen reguleren celenergie, insuline‑ en zenuwsignalen.

Myo‑inositol overheerst, DCI ontstaat daaruit; optimale 40:1‑verhouding ondersteunt hormonale balans en glucosehuishouding.

Onderzoek toont mogelijke voordelen voor insulinegevoeligheid, vruchtbaarheid en stemming; hoge DCI‑doseringen kunnen bijwerkingen veroorzaken.

Inhoudsopgave

Wat is Inositol?

Inositol is een suikeralcohol, een type koolhydraat dat chemisch lijkt op zowel suiker als alcohol.

Van nature komt het voor in vrijwel alle cellen van je lichaam, maar meer geconcentreerd in die je lever, nieren, hersenen, en eierstokken.

Daar speelt dit stofje een rol in allerlei biologische processen, waarover later meer.

Pseudo-vitamine

Vroeger dacht men dat inositol een vitamine was en kreeg het de naam vitamine B8.

Totdat later bleek dat je lichaam inositol zelf kan aanmaken. Daardoor valt het officieel niet onder de vitamines. In plaats daarvan noemen we het nu een ‘halfvitamine’ of ‘pseudo-vitamine’.

Let op: De benaming vitamine B8 blijft verwarrend omdat het in Europa biotine betekent, maar elders soms inositol.

Inositol in voeding

Het grootste deel van de inositol in ons lichaam, maken we zelf aan. Maar in kleine hoeveelheden halen we het ook uit onze voeding.

Het zit bijvoorbeeld in fruit, noten, bonen en volle granen.

Soorten Inositol

Inositol is de overkoepelende term die verwijst naar een groep van 9 stereo-isomeren. Dit zijn verschillende chemische vormen van dezelfde verbinding.

Van alle vormen die er bestaan, zijn deze twee soorten het meest onderzocht en gebruikt:

Myo-inositol
D-chiro-inositol

Naast deze twee zijn er nog 7 andere vormen die minder bekend en onderzocht zijn:

L-chiro-inositol
Scyllo-inositol
Muco-inositol
Neo-inositol
Allo-inositol
Epi-inositol
Cis-inosito

Het verschil tussen Myo-inositol en D-chiro-inositol

Myo-inositol (MI) en D-chiro-inositol (DCI) lijken erg op elkaar maar verschillen in waar ze in je lichaam voorkomen en in welke hoeveelheid:

Myo-inositol

De meest voorkomende vorm van inositol in ons lichaam, goed voor zo’n 99% van alle inositol in je cellen
Het komt in hogere concentraties voor in hersencellen, de nieren en in de eierstokken
Je lichaam maakt het zelf aan uit glucose (bloedsuiker)
Deze vorm vind je ook vaak terug in voeding, vooral in gedroogd fruit (pruimen) , volkoren granen, bonen en noten

D-chiro-inositol

D-chiro-inositol wordt in je lichaam omgezet uit myo-inositol, maar in de industrie meestal gewonnen uit Johannesbroodpeulen
Deze omzetting gebeurt met name in de lever en spieren
Het komt in kleinere hoeveelheden voor in voeding, zoals Johannesbroodboompeulen (carob) en pompoenpitten

Deze stoffen staan in de spotlight bij de wetenschappers en daardoor ontdekken steeds meer mensen de voordelen van myo-inositol en D-chiro-inositol.

Maar wat doen ze precies voor jouw lichaam?

De werking van Inositol

Inositol is een onderdeel van de celmembraan – het beschermlaagje van je cellen. Dit laagje regelt alles wat erin en eruit gaat, zoals glucose, de brandstof voor je cellen.

Door deze regulatie helpt inositol je cellen de energie te krijgen die ze nodig hebben om optimaal te werken.

Maar inositol doet nog meer!

Het speelt ook een rol in de communicatie tussen zenuwcellen, waardoor signalen snel worden doorgegeven. Dit heeft niet alleen invloed op je hersenfunctie, maar ook op de hormonale balans.

De werking van Myo-inositol en D-chiro-inositol

Zowel myo-inositol als D-chiro-inositol hebben allebei een rol in hoe je cellen reageren op signalen, zoals die van insuline.

Maar hun werking en waar ze actief zijn, verschillen:

Myo-inositol (MI)

Deze vorm komt veel voor in de hersenen en speelt daar een rol in de communicatie tussen zenuwcellen en neurotransmitters
Ook in de eierstokken is MI actief, waar het invloed heeft op het rijpen van eicellen

D-chiro-inositol (DCI)

Speelt een rol in de opslag van glucose als glycogeen wat vooral in de lever en spieren plaatsvindt
Daarnaast is DCI betrokken bij de insulinegevoeligheid en heeft invloed op de glucoseopname in cellen
Hoewel het geen directe hormonale werking heeft, beïnvloedt het vooral hoe goed je lichaam reageert op hormonen, met name insuline

Beide vormen zijn dus belangrijk, maar ieder op hun eigen plek. En juist die balans tussen MI en DCI kan invloed hebben op hoe goed je lichaam omgaat met energie en hormonen.

De voordelen van Inositol

Door de groeiende interesse in de werking van inositol, wordt er steeds meer bekend over wat deze stof voor onze gezondheid kan betekenen.

Helaas mag ik vanwege de strikte wetgeving niet te veel in detail treden over alle voordelen van inositol, maar ik kan je wel een overzicht geven van de richting waarin de wetenschap zich momenteel beweegt.

Wat we tot nu toe weten:

1. Ondersteunt het normale glucosemetabolisme *

Studies suggereren dat inositol mogelijk een rol kan spelen bij het ondersteunen van insulinegevoeligheid en het reguleren van de bloedsuikerspiegel, maar meer onderzoek is nodig om deze effecten beter te begrijpen. (1) (2)

Goed om te weten: Insulinegevoeligheid is de mate waarin het lichaam op insuline reageert om glucose in de cellen op te nemen. Verbeterde insulinegevoeligheid kan helpen bij het voorkomen van insulineresistentie, wat een risicofactor is voor aandoeningen zoals diabetes type 2 en het metabool syndroom.

2. Ondersteunt de reproductieve gezondheid *

Studies hebben aangetoond dat inositol kan bijdragen aan de insulinegevoeligheid, wat een positief effect kan hebben op de hormonale balans.

Dit kan vrouwen mogelijk helpen bij het reguleren van hun menstruatiecyclus en de kans op ovulatie te verbeteren door de ondersteuning van de hormonale functies. (3) (4)

3. Draagt bij aan de geestelijke gezondheid *

Wetenschappelijk onderzoek suggereert dat inositol, met name myo-inositol, een rol kan spelen bij het reguleren van neurotransmitters zoals serotonine. Serotonine is een neurotransmitter die belangrijk is voor de stemming en angstbeheersing.

Hoewel er studies waaruit blijkt dat inositol mogelijk kan bijdragen aan de geestelijke gezondheid, is meer onderzoek nodig om deze effecten beter te begrijpen. (5) (6)

Goed om te weten: (*) Gezondheidsclaim in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie

Het belang van de 40:1 verhouding

In veel supplementen worden de twee belangrijkste vormen van inositol, Myo-inositol (MI) en D-chiro-inositol (DCI), vaak gecombineerd voor de beste werking.

De meeste studies raden een verhouding van 40:1 aan, wat betekent dat je 40 keer meer myo-inositol dan D-chiro-inositol zou moeten nemen.

Waarom 40:1?
Deze verhouding komt overeen met de natuurlijke balans in je lichaam, waar myo-inositol ook 40 keer vaker voorkomt dan D-chiro-inositol. (7)

Normaal gesproken zet je lichaam myo-inositol om in D-chiro-inositol via een enzym dat gevoelig is voor insuline. Maar als je insulinegevoeligheid verminderd is, verloopt die omzetting minder efficiënt.

Ook bij een verstoorde hormonale balans kan dit proces uit evenwicht raken, waardoor de verhouding tussen de twee vormen kan verschuiven. Hierdoor krijgen bepaalde weefsels te weinig DCI en andere juist te veel.

Dit helpt te begrijpen waarom een specifieke verhouding (zoals 40:1) tussen de twee belangrijk is. (8)

Wanneer kies je voor extra Chiro D inositol?

In de meeste gevallen werkt de standaardverhouding van 40:1 (myo-inositol:DCI) het best. Deze verhouding biedt een goede balans tussen de voordelen van beide vormen.

Toch zijn er specifieke situaties waarin het overwogen kan worden om D-chiro-inositol (DCI) los te nemen (ook wel DCI monotherapie genoemd):

Myo-inositol werkt niet goed - Als myo-inositol niet effectief is of bijwerkingen veroorzaakt
Insulinegevoeligheid - DCI kan bijdragen aan een betere insulinegevoeligheid
Specifieke hormonale situaties - Bij ernstige hormonale onevenwichtigheden kan DCI monotherapie worden overwogen

Maar het los nemen van DCI (of verhogen van de ratio) brengt een aantal risico´s met zich mee:

Ovulatieproblemen - Er zijn aanwijzingen uit dierstudies en beperkt onderzoek bij mensen, dat hoge doseringen van DCI (>1.200 mg per dag) mogelijk de ovulatie kunnen beïnvloeden en de eicelkwaliteit kunnen verminderen. Verder onderzoek is nodig om deze effecten volledig te begrijpen.
Hormonale effecten - Bij normale insulinespiegels kan DCI-monotherapie ongewenste hormonale effecten hebben, zoals een verhoging van bepaalde hormonen (9) (10) (11) (12)

Belangrijke aandachtspunten bij DCI-monotherapie

Voor een veilig en verantwoord gebruik van D-chiro inositol raad ik je aan om de volgende richtlijnen aan te houden:

Dosering - Volg de aanbevolen dosering van 600 mg DCI per dag om risico’s te minimaliseren
Medisch advies - Overleg altijd met een arts voordat je van de 40:1-ratio afwijkt
Gebruik met voorzichtigheid - DCI-monotherapie moet met voorzichtigheid worden gebruikt, vooral bij vrouwen met normale insulinegevoeligheid

Samenvattend - De 40:1-verhouding is meestal de beste keuze, maar in specifieke situaties kan DCI-monotherapie worden overwogen. Het is essentieel om de risico’s te begrijpen en medisch advies in te winnen.

Mogelijke bijwerkingen van Inositol, Myo-inositol en D-chiro-inositol

Inositol, zowel myo-inositol als D-chiro-inositol, wordt over het algemeen goed verdragen, maar zoals bij elk supplement kunnen er bijwerkingen optreden, vooral bij hogere doseringen.

Myo-Inositol

Meest voorkomend (vooral bij doses >4.000 mg/dag): Maag-darmklachten - Diarree, misselijkheid, buikpijn, hoofdpijn, vermoeidheid of duizeligheid
Zeldzaam: Winderigheid of opgeblazen gevoel

D-Chiro-Inositol

D-chiro-inositol tot 1.200 mg per dag wordt meestal goed wordt verdragen
Gevoelige personen kunnen ook bij lagere doseringen last krijgen van milde spijsverteringsproblemen
Risico’s voor vrouwen bij hoge doses (>1.200 mg/dag): Ovulatieproblemen, verhoging van androgene hormonen (testosteron)

TIP: Als je last hebt van bijwerkingen, kan het helpen om de dosering te verlagen en deze over twee momenten per dag te verdelen.

Wie mag inositol niet gebruiken?

In sommige situaties kun je inositol beter niet gebruiken totdat je dit met je arts hebt overlegd:

Gebruik van diabetes medicatie - Er is een risico op hypoglykemie (lage bloedsuiker), dus het is belangrijk om je bloedsuikerspiegel te monitoren
Psychiatrische aandoeningen - Bij bipolaire stoornis, angst of depressie kan inositol mogelijk stemmingswisselingen beïnvloeden
Zwangerschap/borstvoeding - Er is onvoldoende onderzoek gedaan, dus voorzichtigheid is geboden

Goed om te weten: Het is altijd verstandig om met een arts te overleggen voordat je inositol supplementen neemt, als je medicijnen gebruikt of gezondheidsproblemen hebt.

Inositol Supplementen

Veel mensen hebben onbewust een verhoogde behoefte aan myo-inositol.

Je lichaam maakt het zelf aan uit glucose, maar die productie kan verstoord raken door factoren als:

Insulineresistentie
Ouder worden
Veel koffie drinken
Antibiotica

Bovendien kregen we vroeger via voeding automatisch meer inositol binnen — denk aan peulvruchten en volle granen — maar tegenwoordig eten we die minder vaak. (13)

Dat maakt supplementen soms zinvol.

Myo-inositol met D-Chiro-inositol

Als je inositol-supplementen wilt gebruiken, is het het beste om te kiezen voor een supplement dat zowel myo-inositol als D-chiro-inositol bevat.

Zorg ervoor dat de verhouding tussen deze twee vormen 40:1 is, omdat deze combinatie als het meest effectief wordt beschouwd voor verschillende gezondheidsvoordelen.

Zuiver D-chiro-inositol

Zuiver D-chiro-inositol (DCI) is een supplement dat alleen D-chiro inositol bevat. Het wordt vaak uit Johannesbroodpeulen gehaald, wat zorgt voor een zuiverheid van 95-98%.

Als je D-chiro-inositol gebruikt, ligt de gebruikelijke dosering tussen de 600 en 1.200 mg per dag. Hoeveel precies geschikt is, hangt deels af van je lichaamsgewicht, maar vanwege de eerder genoemde risico´s is de meest gebruikte (veilige) dosering 600 mg.

Ebrina van der Bijl

Ebrina is voedingsdeskundige met een diepe toewijding aan gezonde voeding en een duurzame levensstijl, gevestigd in het prachtige Portugal. Haar passie voor natuurlijke en biologische producten vormt de kern van haar werk. Met een achtergrond in Voeding & Diëtetiek en ervaring in productontwikkeling en tekstschrijven, vertaalt ze complexe wetenschappelijke informatie naar praktische adviezen voor een gebalanceerde levensstijl.

Lees meer

Gebruikte bronnen

Miñambres, I., Cuixart, G., Gonçalves, A., & Corcoy, R. (2018). Effects of inositol on glucose homeostasis: Systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Clinical Nutrition, 38(3), 1146–1152. https://doi.org/10.1016/j.clnu.2018.06.957
Wei, J., Yan, J., & Yang, H. (2022). Inositol Nutritional Supplementation for the Prevention of Gestational Diabetes Mellitus: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Nutrients, 14(14), 2831. https://doi.org/10.3390/nu14142831
Pundir, J., Psaroudakis, D., Savnur, P., Bhide, P., Sabatini, L., Teede, H., Coomarasamy, A., & Thangaratinam, S. (2017). Inositol treatment of anovulation in women with polycystic ovary syndrome: a meta‐analysis of randomised trials. BJOG An International Journal Of Obstetrics & Gynaecology, 125(3), 299–308. https://doi.org/10.1111/1471-0528.14754
Fitz, V., Graca, S., Mahalingaiah, S., Liu, J., Lai, L., Butt, A., Armour, M., Rao, V., Naidoo, D., Maunder, A., Yang, G., Vaddiparthi, V., Witchel, S. F., Pena, A., Spritzer, P. M., Li, R., Tay, C., Mousa, A., Teede, H., & Ee, C. (2024). Inositol for Polycystic Ovary Syndrome: A Systematic Review and Meta-analysis to Inform the 2023 Update of the International Evidence-based PCOS Guidelines. The Journal Of Clinical Endocrinology & Metabolism, 109(6), 1630–1655. https://doi.org/10.1210/clinem/dgad762
Concerto, C., Chiarenza, C., Di Francesco, A., Natale, A., Privitera, I., Rodolico, A., Trovato, A., Aguglia, A., Fisicaro, F., Pennisi, M., Bella, R., Petralia, A., Signorelli, M. S., & Lanza, G. (2023). Neurobiology and Applications of Inositol in Psychiatry: A Narrative Review. Current Issues in Molecular Biology, 45(2), 1762–1778. https://doi.org/10.3390/cimb45020113
Mukai, T., Kishi, T., Matsuda, Y., & Iwata, N. (2013). A meta‐analysis of inositol for depression and anxiety disorders. Human Psychopharmacology Clinical And Experimental, 29(1), 55–63. https://doi.org/10.1002/hup.2369
Nordio, M., Basciani, S., & Camajani, E. (2019). The 40:1 myo-inositol/D-chiro-inositol plasma ratio is able to restore ovulation in PCOS patients: comparison with other ratios. PubMed, 23(12), 5512–5521. https://doi.org/10.26355/eurrev_201906_18223
DiNicolantonio, J. J., & O’Keefe, J. H. (2022). Myo-inositol for insulin resistance, metabolic syndrome, polycystic ovary syndrome and gestational diabetes. Open Heart, 9(1), e001989. https://doi.org/10.1136/openhrt-2022-001989
Nordio, M., Espinola, M. S. B., Bilotta, G., Capoccia, E., & Oliva, M. M. (2023). Long-Lasting Therapies with High Doses of D-chiro-inositol: The Downside. Journal Of Clinical Medicine, 12(1), 390. https://doi.org/10.3390/jcm12010390
Bevilacqua, A., Dragotto, J., Lucarelli, M., Di Emidio, G., Monastra, G., & Tatone, C. (2021). High Doses of D-Chiro-Inositol Alone Induce a PCO-Like Syndrome and Other Alterations in Mouse Ovaries. International Journal Of Molecular Sciences, 22(11), 5691. https://doi.org/10.3390/ijms22115691
Pizzo, A., Laganà, A. S., & Barbaro, L. (2013). Comparison between effects of myo-inositol andd-chiro-inositol on ovarian function and metabolic factors in women with PCOS. Gynecological Endocrinology, 30(3), 205–208. https://doi.org/10.3109/09513590.2013.860120
Unfer, V. (2022). D-Chiro-inositol in PCOS: the myths and what we know about the reality. International Journal Of Food Sciences And Nutrition, 73(7), 989–991. https://doi.org/10.1080/09637486.2022.2089638
DiNicolantonio, J. J., & O’Keefe, J. H. (2022). Myo-inositol for insulin resistance, metabolic syndrome, polycystic ovary syndrome and gestational diabetes. Open Heart, 9(1), e001989. https://doi.org/10.1136/openhrt-2022-001989

← Go back

Laatste artikelen

D-chiro-inositol (DCI) kopen? Hier moet je op letten

Myo-inositol kopen? Let op deze eigenschappen van het product

De werking van Inositol in het lichaam: 10 functies