Cart
Your cart is empty
|
|
Leesduur: 9 min
Saffraan kennen we vooral als het duurste kruid ter wereld, onmisbaar in risotto en paella. Maar achter die felrode draadjes schuilt meer dan alleen smaak en kleur.
Onderzoekers buigen zich over de vraag: is saffraan gezond? En waarom?
In wetenschappelijk onderzoek wordt saffraan al jaren bestudeerd als gestandaardiseerd extract, met toepassingen die verder gaan dan culinair gebruik.
In dit artikel lees je wat saffraan precies is, wat het verschil is tussen saffraan in de keuken en saffraanextract in een supplement, en wat de mogelijke voordelen zijn van saffraan.
Saffraan is het gedroogde stamperdeel van Crocus sativus, zeer kostbaar door arbeidsintensieve teelt, en bevat bioactieve stoffen zoals crocinen, crocetine en safranal.
In de keuken gebruik je kleine, wisselende hoeveelheden saffraan, terwijl supplementen met gestandaardiseerd saffraanextract een constante, hogere concentratie werkzame bestanddelen per capsule bieden.
Onderzoek naar saffraanextract richt zich op stemming, cyclus, eetgedrag en slaap; effecten zijn meestal subtiel en zelfgerapporteerd, zonder erkende gezondheidsclaims, dus geen gegarandeerd of medisch bewezen resultaat.
Saffraan is afkomstig van de bloem van de Crocus sativus L., een paarse krokus die in het najaar bloeit. Elke bloem bevat slechts drie rode stampers.
Deze worden met de hand geoogst en daarna gedroogd: dat zijn de saffraandraadjes die we kennen.
Saffraan staat bekend als het duurste kruid ter wereld, en dat is niet zonder reden.
Bovendien kan saffraan zich niet via zaden voortplanten. De plant vermeerdert zich uitsluitend via bollen die handmatig worden opgegraven, gesplitst en opnieuw geplant, waarna het één tot twee jaar duurt voordat ze opnieuw bloemen geven.
Dit verklaart waarom echte saffraan kostbaar is én waarom vervalsing (of lage kwaliteit) helaas regelmatig voorkomt.
De effecten van saffraan worden vooral gekoppeld aan drie stoffen die van nature in de rode draadjes zitten:
Goed om te weten: in wetenschappelijk onderzoek wordt saffraan vrijwel altijd gebruikt als gestandaardiseerd extract, zodat de hoeveelheid van deze bestanddelen reproduceerbaar is en studies goed met elkaar vergeleken kunnen worden. Hierover lees je verderop meer.
Onderzoekers kijken naar mogelijke effecten van gestandaardiseerd saffraanextract op onderwerpen als:
De uitkomsten zijn vooral gebaseerd op zelfgerapporteerde vragenlijsten en zijn niet bedoeld als behandeling van klachten.
Goed om te weten: er zijn op dit moment geen door de EU goedgekeurde gezondheidsclaims voor saffraan of saffraanextract.
Veel van deze onderzoeken lopen nog en ik kan daarom nog geen harde beloftes maken. Maar wel kan ik je vertellen wat we tot nu toe al weten:
Onderzoekers verkennen of gestandaardiseerd saffraanextract samenhangt met verschillen in zelfgerapporteerde stemming en emotioneel welzijn.
Sommige onderzoeken rapporteren gunstiger stemmingsscores ten opzichte van placebo (1–3).
Disclaimer: dit zegt iets over ervaren welzijn en niet over een (medische) behandeling van stemmingsstoornissen.
Onderzoekers gebruiken vragenlijsten waarin vrouwen zelf aangeven hoeveel last ze hebben van PMS-klachten.
In sommige studies rapporteerden deelnemers met een gestandaardiseerd saffraanextract lagere zelfgerapporteerde klachten dan bij een placebo (4).
Disclaimer: dit gaat om onderzoeksbevindingen over functioneren rond de cyclus, niet om behandeling van PMS.stemmingsstoornissen.
Saffraanextract is onderzocht in relatie tot eetlust, snackgedrag en eetpatronen.
Onderzoek laat een gemengd beeld zien. Soms verandert eetlust of snackgedrag, maar effecten op gewicht of BMI zijn vaak klein of afwezig (5).
Disclaimer: dat betekent dat de uitkomsten per persoon kunnen verschillen.
In meerdere studies is gekeken naar saffraanextract en zelfgerapporteerde slaapkwaliteit, meestal gemeten met vragenlijsten.
Enkele studies melden betere zelfgerapporteerde slaapkwaliteit met saffraanextract dan met placebo (6).
Disclaimer: dat zijn subjectieve metingen en zeggen niets over de behandeling van slaapproblemen.
In de keuken gebruik je saffraan vooral vanwege de smaak, geur en kleur, bijvoorbeeld in gerechten als risotto of paella.
Het gaat hierbij om zeer kleine hoeveelheden (meestal enkele milligrammen per gerecht).
Hoewel keukensaffraan dezelfde stoffen bevat als een supplement, is de hoeveelheid onvoorspelbaar en laag.
Bovendien verschilt de samenstelling sterk per herkomst, oogst en bewaarmethode.
Daarom worden er tegenwoordig ook saffraan extracten gemaakt.
Het grote voordeel? De concentratie actieve bestanddelen is veel hoger dan het saffraan dat je in de keuken gebruikt.
Het concentreren van die stoffen gebeurt op een gecontroleerde manier, waarna het wordt gestandaardiseerd.
Dat betekent dat elke capsule:
Juist deze reproduceerbaarheid is essentieel, niet alleen in het gebruik maar ook om effecten betrouwbaar te kunnen meten.
Affron® is een heel bekend merk saffraanextract dat gestandaardiseerd is. Je zult dit merk in veel saffraan supplementen tegenkomen.
Die vaste mix heet Lepticrosalides® en bestaat onder meer uit crocinen en safranal. Het totaal van die mix is minimaal ongeveer 3,5%: het minimale gehalte aan actieve stoffen in het extract.
Zo weet je: wat er in de ene capsule zit, zit ook in de andere. Dat zorgt voor een betrouwbare en consistente samenstelling per batch.
Ik geef je hier bewust geen persoonlijk advies over hoeveel saffraan voor jou een goede dosering is.
De reden is eenvoudig: wat in wetenschappelijk onderzoek wordt gebruikt, is niet automatisch wat voor jou persoonlijk passend is.
In studies wordt gewerkt met vaste doseringen en groepen mensen. Dat is nodig om effecten goed te kunnen onderzoeken.
In het dagelijks leven spelen echter meer factoren mee, zoals je gezondheid, leefstijl en eventueel medicijngebruik. Die maken jouw situatie altijd uniek.
Daarom laat ik je hieronder zien welke doseringen in onderzoek zijn gebruikt, zodat je begrijpt waar cijfers en conclusies op gebaseerd zijn.
Niet als persoonlijk advies, maar als achtergrondinformatie.
Goed om te weten: dit gaat vrijwel altijd om gestandaardiseerde extracten, zoals Affron®, waarbij de samenstelling en dosering vastliggen. Lagere doseringen of incidenteel gebruik zijn simpelweg nauwelijks onderzocht, waardoor daar weinig over te zeggen valt.
Saffraanextract wordt meestal:
Effecten worden in studies meestal na enkele weken geëvalueerd.
Het is dan ook, net als met de meeste andere voedingssupplementen en kruidenextracten, geen supplement voor “direct effect”, maar voor consistent gebruik.
Bij gebruik van gestandaardiseerde doseringen (ongeveer 30 mg per dag) wordt saffraan in studies over het algemeen goed verdragen.
De soms gemelde bijwerkingen zijn mild, zoals:
Overleg is aan te raden als je:
Voor deze situaties is nog onvoldoende onderzoek beschikbaar om de veiligheid van saffraanextract met zekerheid te beoordelen.
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat saffraan, en vooral het gestandaardiseerde Saffron®-extract, interessante eigenschappen heeft die verder gaan dan smaak en kleur alleen.
Onderzoekers kijken onder andere naar de mogelijke voordelen van saffraan voor ervaren stemming, emotioneel welzijn, ontspanning en eetgedrag.
Daarbij gaat het steeds om subtiele verschillen op basis van vragenlijsten, niet om medische effecten of behandelingen.
Het is dus belangrijk om dit nuchter te bekijken: saffraan is geen wondermiddel, maar wel een fascinerend kruid dat al jaren wetenschappelijke aandacht krijgt.
Wat ik zelf mooi vind: het idee dat iets wat al eeuwen in de keuken wordt gebruikt, nu ook zorgvuldig en gecontroleerd wordt onderzocht. Dat maakt saffraan niet alleen culinair bijzonder, maar ook inhoudelijk interessant.
Saffraan bevat natuurlijke stoffen zoals crocinen en safranal en wordt in onderzoek gekoppeld aan onderwerpen als stemming, slaap en eetgedrag, maar er zijn geen officiële EU gezondheidsclaims.
Wat doet saffraan met je lichaam volgens onderzoek?
Studies met gestandaardiseerd saffraanextract kijken vooral naar ervaren stemming, emotioneel welzijn, klachten rond de menstruatie, eetlust en slaapkwaliteit, op basis van zelfrapportage en niet als medische behandeling.
Keukensaffraan gebruik je in hele kleine, wisselende hoeveelheden voor smaak en kleur, terwijl een supplement gestandaardiseerd saffraanextract bevat met een vaste hoeveelheid actieve bestanddelen per capsule.
Affron® is een merk saffraanextract met een vaste samenstelling van stoffen zoals crocinen en safranal, waardoor elke capsule dezelfde gestandaardiseerde hoeveelheid bevat en geschikt is voor onderzoek.
In veel onderzoeken nemen deelnemers dagelijks ongeveer 28 tot 30 milligram gestandaardiseerd saffraanextract gedurende zes tot twaalf weken, vaak in één inname bij een maaltijd.
Effecten worden in studies meestal pas na enkele weken geëvalueerd, saffraanextract wordt daarom gezien als iets voor consistent gebruik en niet als middel met direct merkbaar effect.
Bij gebruik van de doseringen uit onderzoek wordt saffraanextract over het algemeen goed verdragen, gemelde bijwerkingen zijn meestal mild en bestaan uit lichte maag darmklachten of hoofdpijn.
Overleg met arts of apotheker is verstandig als je zwanger bent, borstvoeding geeft of medicijnen gebruikt die op de stemming inwerken, omdat daarover nog beperkt veiligheidsgegevens beschikbaar zijn.
Nee, onderzoeken laten vooral subtiele verschillen zien in zelfgerapporteerde scores, saffraan wordt niet gezien als vervanging van medische behandeling en mag niet worden gepresenteerd als wondermiddel.
Ebrina van der Bijl
Ebrina is voedingsdeskundige met een diepe toewijding aan gezonde voeding en een duurzame levensstijl, gevestigd in het prachtige Portugal. Haar passie voor natuurlijke en biologische producten vormt de kern van haar werk. Met een achtergrond in Voeding & Diëtetiek en ervaring in productontwikkeling en tekstschrijven, vertaalt ze complexe wetenschappelijke informatie naar praktische adviezen voor een gebalanceerde levensstijl.
Gerelateerd product
Sleep & Mood
€19,95
